Παρασκευή 23 Μαρτίου 2018

Ο ήρωας Γεώργιος Καστριώτης (Σκεντέρμπεης) - Σύνοψις ιστορικών στοιχείων


ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ (ΙΣΚΕΝΤΕΡ ΜΠΕΗΣ, 1405 μ.Χ – 1468 μ.Χ)

            Το έτος 2018 έχει ονομασθεί από την γειτονική χώρα της Αλβανίας σε «έτος Σκεντέρμπεη» προς τιμή του εθνικού τους ήρωα Γεωργίου Καστριώτη, επειδή φέτος συμπληρώνονται 550 χρόνια από τον θάνατό του. Ο Γεώργιος Καστριώτης είναι ένας από τους λιγότερο γνωστούς ήρωες της Ελληνικής Ιστορίας, που έχει μείνει γνωστός με το προσωνύμιο «Σκεντέρμπεης». Σήμερα, παρουσιάζεται λανθασμένα ως Αλβανικής καταγωγής. Θα δούμε στη συνέχεια ποιός ακριβώς ήταν ο Γεώργιος Καστριώτης και ποιές οι αποδείξεις – στοιχεία – αναφορές που επιβεβαιώνουν τις ελληνικές του ρίζες.
            Γενικά – βιογραφικά στοιχεία
            Ο Γεώργιος Καστριώτης γεννήθηκε το έτος 1404 στην κοιλάδα του Μάτι. Ήταν εγγονός του Κωνσταντίνου Καστριώτη (1390), που υπήρξε ηγεμόνας της Καστοριάς και της Ημαθίας και κατάγονταν από τη μεγάλη ελληνοβυζαντινή οικογέννεια των Καστριωτών η οποία διατηρούσε πολλούς δεσμούς με τον ελληνικό κόσμο της Ηπείρου. Πατέρας του ήταν ο Ιωάννης Καστριώτης, ηγεμόνας της Κρόϊας ή Κρούγια και μητέρα του η Βοϊσάβα,  που καταγόταν από την Σερβία.
Γεώργιος Καστριώτης (Ισκεντέρ μπέης, 1405 μ.Χ - 1468 μ.Χ)
            Επί Οθωμανού σουλτάνου Μουράτ Β΄ (1421–1451), οθωμανικός στρατός υπό τη διοίκηση του Ισά πασά εισβάλει στην Αλβανία. Ο πατέρας του Σκεντέρμπεη Ιωάννης ηττήθηκε από τους Οθωμανούς Τούρκους. Για να διατηρήσει την κυριαρχία και την εξουσία στην επαρχία του, αναγκάστηκε να παραδόσει τον Γεώργιο μαζί με τους άλλους τρείς μεγαλύτερους αδελφούς του ως ομήρους στον Οθωμανό σουλτάνο Μουράτ Β΄. Στη συνέχεια οι αδελφοί Καστριώτες ασπάστηκαν τον ισλαμισμό (εξισλαμίστηκαν), μεγάλωσαν στη σουλτανική αυλή της Ανδριανουπόλεως κατά τις τουρκικές συνήθειες και εντάχθηκαν στον Οθωμανικό στρατό.

Τρίτη 20 Μαρτίου 2018

ΟΜΗΡΙΚΩΝ ΕΠΩΝ παραλειπόμενα


Από τα σχολικά μας χρόνια κάποιοι από εμάς σταθήκαμε ιδιαίτερα τυχεροί και διδαχθήκαμε τα δύο σπουδαιότατα έπη του Ομήρου, την «Ιλιάδα» και την «Οδύσσεια» στο σύνολό τους και όχι αποσπασματικά, τόσο σε πρωτότυπο αρχαίο κείμενο όσο και σε μετάφραση. Από τα αθάνατα και ανυπέρβλητα διαχρονικώς Ομηρικά έπη μάθαμε τα σχετικά με την εκστρατεία των Αχαιών – Μυκηναίων εναντίον της Τροίας και των συμμάχων αυτής, τον δεκαετή Τρωϊκό πόλεμο που ακολούθησε, την πολιορκία και πτώση της Τροίας, τον Δούρειο Ίππο, τον Αχιλλέα και την μήνιν αυτού, τον Πάτροκλο, τον Έκτορα, τον Αγαμέμνονα, τον Οδυσσέα και δεκάδες άλλους ήρωες. Στη συνέχεια διδαχθήκαμε τα σχετικά με το ταξίδι της επιστροφής του Οδυσσέα από τη Τροία στην ιδιαίτερή του πατρίδα, το νησί της Ιθάκης.
            Στο άρθρο αυτό θα καταγραφούν και θα παρουσιαστούν ορισμένα στοιχεία, πλευρές ή πτυχές γεγονότων που δεν γίνονται δημόσια γνωστά από τα προαναφερόμενα διδαχθέντα Ομηρικά έπη, την Ιλιάδα και την Οδύσσεια. Τα παραλειπόμενα αυτά δεδομένα είναι προϊόντα περαιτέρω έρευνας, ανάλυσης, σκέψης ή κρίσης, και στοχεύουν να προσφέρουν σε κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη μια σφαιρικότητα – πληρότητα ως πρός τις γνώσεις που ήδη έχει λάβει, αλλά κυρίως μια διαφορετική δεύτερη ματιά ιστορικής ανάγνωσης, ερμηνείας και κατανόησης.
            Αν και τα παραλειπόμενα δεν είναι λίγα στον αριθμό, εν τούτοις δεδομένου του διαθέσιμου χώρου και χρόνου, θα εστιάσουμε σε κάποια σημαντικά που σχετίζονται με την Ομήρου Οδύσσεια.
            Γεννεαλογικά στοιχεία – πληροφορίες περί του Οδυσσέως και της συζύγου αυτού Πηνελόπης
            Ο Οδυσσέας υπήρξε υιός του Λαέρτη και της Αντίκλειας. Ο πατέρας του Λαέρτης ήταν υιός του Αρκείσιου, ο οποίος με τη σειρά του ήταν υιός του Δία και βασιλιάς της Ιθάκης. Η μητέρα του Αντίκλεια ήταν θυγατέρα του Αυτόλυκου (υιού του Ερμή) και της Αμφιθέας ή της Νεαίρας. Πέθανε ή αυτοκτόνησε από τη θλίψη της λόγω της μακρόχρονης απουσίας του γιού της στον Τρωϊκό πόλεμο.
            Στην τραγωδία του Ευρυπίδη «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» αναφέρεται ότι πατέρας του Οδυσσέα υπήρξε ο μυθικός βασιλιάς της Κορίνθου Σίσυφος. Ο πατέρας της Αντίκλειας, ο Αυτόλυκος, την έστειλε στην Ιθάκη για να παντρευτεί τον Λαέρτη. Στο δρόμο όμως συνάντησε τον Σίσυφο και γέννησε τον Οδυσσέα. Σύμφωνα όμως με άλλες παραδόσεις,ο Αυτόλυκος προσπάθησε να κλέψει ανεπιτυχώς τα ζώα του Σίσυφου και νικήθηκε από τον Σίσυφο. Ο Σίσυφος στη συνέχεια νυμφεύθηκε την Αντίκλεια, η οποία όμως τον εγκατέλειψε και έλαβε σύζυγο τον Λαέρτη,από τον οποίο γεννήθηκε ο Οδυσσέας.
            Η Πηνελόπη υπήρξε θυγατέρα του Ικάριου και της νύμφης Περίβοιας. Ο πατέρας της Ικάριος ο Λακεδαιμόνιος ήταν αδελφός του βασιλιά της Σπάρτης Τυνδάρεω. Υπήρξε υιός του βασιλιά της Σπάρτης Οιβάλου και της κόρης του ήρωα Περσέα Γοργοφόνης. Επομένως, η Πηνελόπη ήταν απόγονος του ήρωα Λακεδαίμονα και πρώτη εξαδέρφη των Κλυταιμνήστρα και ωραίας Ελένης. Ο πατέρας της Ικάριος είχε διοργανώσει αγώνες δρόμου και πάντρεψε την Πηνελόπη με τον νικητή Οδυσσέα.
            Ο Ηρόδοτος (ΙΙ 145) αναφέρει ότι η Πηνελόπη είχε αποκτήσει τον Πάνα από τον Ερμή. Ο ποιητής Πίνδαρος (απ. 90) θεωρεί και αυτός τον Πάνα υιό της Πηνελόπης και του Απόλλωνα ή του Οδυσσέα.
            Το πραγματικό ταξίδι της επιστροφής του Οδυσσέως στην Ιθάκη
Ως γνωστό, ο πολυμήχανος ήρωας Οδυσσέας απουσίασε από την Ιθάκη συνολικά είκοσι ολόκληρα χρόνια, αφού δέκα χρόνια διήρκεσε ο Τρωϊκός πολεμός και δέκα χρόνια το ταξίδι της επιστροφής του, που όπως έχει αποδειχθεί από νεότερες έρευνες ήταν περισσότερο νέες περιπλανήσεις και αναζητήσεις.
Χάρτης που δείχνει το ταξίδι του Οδυσσέως εντός αλλά και εκτός της Μεσογείου

Όπως θα δούμε στη συνέχεια, ένα μέρος του ταξιδιού της επιστροφής του Οδυσσέα στην Ιθάκη έλαβε χώρα εκτός Μεσογείου θάλασσας. Αυτό άλλωστε έχει και μία επιπλέον λογική. Δεν μπορεί δέκα ολόκληρα χρόνια ο Οδυσσέας να περιπλανιόταν μέσα σε μια μικρή και κλειστή θαλάσσια έκταση όπως αυτή της Μεσόγειου θάλασσας. Η πρώτη που τόλμησε να έρθει αντιμέτωπη πρός την επικρατούσα άποψη,ότι δηλαδή οι περιοπλανήσεις του Οδυσσέως έγιναν μέσα στη Μεσόγειο, ήταν η Αμερικανίδα καθηγήτρια αρχαιολογίας Henrietta Mertz.

Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ


Περί της καταγωγής των Ελλήνων. Γηγενείς και Αυτόχθονες
«ΈΛΛΗΝΕΣ ΑΕΙ ΕΣΜΕΝ»
            Οι Έλληνες είμαστε ένας λαός που απο τα πανάρχαια χρόνια χρησιμοποιούσαμε πολλές ονομασίες. Κάθεμία από αυτές ήταν σημαντική στην εποχή που χρησιμοποιήθηκε, γι’ αυτό και οι Έλληνες είμαστε ένα έθνος πολυώνυμο.
            Ονομασίες όπως Πελασγοί, Γραικοί, Έλληνες, Αργείοι, Δαναοί, Αχαιοί, Αιολείς, Τρώες, Ίωνες, Δωριείς, Δρύοπες, Λέλεγες, Καύκωνες, Θράκες κ.α. είναι ταυτόσημες ως πρός την φυλετική τους ενότητα και όχι διαφορετικές. Σήμερα θα μπορούσαμε να αντιπαραβάλουμε Μακεδόνες, Ηπειρώτες, Θεσσαλούς,Πελοποννήσιους, Επτανησίους κ.α. Ακόμα, τους Κυπρίους, τους Έλληνες της Κάτω Ιταλίας (Μεγάλη Ελλάδα), τους Ποντίους κ.α. Όπως και σήμερα, έτσι και τότε, υπήρχε η συνείδηση της πανελλήνιας ενότητας.
            Οι Έλληνες διαχωρίστηκαν σε πολλά φύλα εξαιτίας κυρίως του ότι υπήρξε μεταξύ τους ένας βαθύς γεωγραφικός διαχωρισμός. Τρία όμως ήταν τα κύρια γενικά ονόματα:
(Α). Πελασγοί (εκ του Πελασγού)
Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία ήταν υιός του Διός και της Νιόβης. Φέρεται όμως και ως υιός του Ποσειδώνος. Ήταν ο αυτόχθων παππούς του Θεσσαλού. Η ετυμολογία του ονόματος «Πελασγός» προέρχεται είτε εκ του «Πέληον Άργος» που σημαίνει παλαιός γέρων (εξ ου και Άργος Πελασγικόν) είτε εκ του πάλαι + γέγαα (γίνομαι παλιός) είτε εκ του πελαργός (ταξιδευτής) είτε εκ του περάω (περνώ θάλασσα, μετανάστης θαλασσοπόρος) είτε εκ του πλάζω (περιπλανώμαι δια θαλάσσης,λαός της θάλασσας) είτε εκ του πέλας (πλησίον + άγω) που σημαίνει οδηγώ, ηγούμαι, μεταφέρω στους γειτονικούς λαούς.
            Από όλες αυτές τις ετυμολογικές προσεγγίσεις συμπεραίνουμε ότι οι Πελασγοί ήταν ένας πανάρχαιος λαός της θάλασσας που μετανάστευε και ταξίδευε. Οι πρώτοι Πελασγοί ήταν Αρκάδες, οι οποίοι επέζησαν του Κατακλυσμού.
(Β). Γραικοί (εκ του Γραικού)

Η ΒΟΧΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821: ΟΙ ΟΠΛΑΡΧΗΓΟΙ ΤΗΣ ΒΟΧΑΣ

ΟΙ ΟΠΛΑΡΧΗΓΟΙ ΤΗΣ ΒΟΧΑΣ 
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
ΤΟ ΕΤΟΣ 1821

* Έχει δημοσιευθεί στην τοπική εφημερίδα "Γνώμη Πολιτών" στο φύλλο 169 (Δευτέρα 18 Μαρτίου 2019, σελ. 31 - Μέρος Α΄) και στο φύλλο 170 (Δευτέρα 1 Απριλίου 2019, σελ. 31 - Μέρος Β΄).

 * Συγγραφή - επιμέλεια: